آشنايي با ابزار و وسايل رفوگري - بخش اول
در اين حرفه وسايل و ابزاري كه مورد استفاده قرار مي گيرد، تقريباً همان نتيجه وسايل بافت قالي را به ما مي دهد، و رفوگر با استفاده از اين وسايل فرش را مرمت و احيا مي كند.در اينجا به ذكر تعدادي از آنها مي پردازيم:
شانه يادفتين (تصوير 1): شانه رفوگري در مقايسه با شانه بافت، داراي دندانه و تيغه هاي كمتري بوده و همان عمل مرتب كردن و كوبيدن گره هاي هر رج را به عهده دارد. به هنگام كاربرد اين وسيله بايستي به كم استقامت بودن تارها توجه داشت.
قلاب (تصوير 2): از اين ابزار براي كشيدن نخ خامه از ميان تارها بهره مي گيرند و يا آنكه جهت قراردادن نخ خامه در ميان تارها كه با عمل فشار توام است، استفاده مي شود. شكل كلي آنها شبيه درفش كفشدوزي است. قلاب انواع مختلفي دارد كه مهمترين آنها عبارتست از:
قلاب پشت: وسيله اي است كه از يك ميله نازك به قطر يك ميلي متر (و يا بيشتر) و طول 8-7 سانتي متر و يك دسته چوبي مدور تشكيل شده و زائده نوك آن طوري است كه مي توان با آن نخ خامه را در محل مورد نظر قرار داده و به اصطلاح در ميان تارها كاشت.
قاليشويي توحيد , قاليشويي در سعادت آباد
قلاب خواو مشهدي «قلاب خواب»: كه زائده كوچك و ظريف نوك آن طوري است كه مي تواند نخ خامه را از ميان تارها به طرف روي فرش بكشد. كاربرد قلاب بطور كلي جهت ايجاد گره u از پشت فرش و يا تعويض گره ها و نقشها و تميز كاري پشت فرش پس از ئيندرمه مي باشد.
چاقو : چاقوهاي مورد استفاده دركاررفو انواع مختلفي دارد، هر كدام جهت كاري مورد استفاده قرار مي گيرند:
چاقو «كارد بي نوك» (تصوير 3): اين چاقو شكل دگرگون شده چاقوي بافت است و مخصوص قالي هاي گره تركي مي باشد. نام عاميانه آن كه در بازارفرش تبريز رايج است «كارد بي نوك» مي باشد، قسمت تيز اين چاقو كه در بافت مورد استفاده است در رفو كند و نابرنده است. لازم به ذكر است كه اين تنها وسيله اي است كه در رفوگري كاربرد آن همراه يك كوبه ميسر است، كوبه لوله اي فلزي است به طول حداقل 25 سانتي متر كه يك سر آن بوسيله يك تكه شيلنگ به طول ده سانتي متر پوشيده شده است. تا هنگام كوبيدن صداي زيادي ايجاد نكند. كاربرد اين وسيله بيشتر در روش دفه كاري مي باشد و نيز به هنگام بافت در مرحله رفو از آن جهت ايجاد فاصله بين و يا تنظيم رج ها استفاده مي كنند.